جریان الکتریکی به دو صورت جریان متناوب (AC) و جریان مستقیم (DC) وجود دارد. منظور از جریان مستقیم روشی است که در آن برق همیشه در یک جهت مشخص جریان مییابد، مانند جریان آب در یک رودخانه. به دلیل جهت یکسان، به جریان مستقیم، جریان یکسو نیز میگویند. از طرفی جریان متناوب AC همان برقی است که در شرکتها و مصارف خانگی مورد استفاده قرار میگیرد. به همین دلیل به جریان متناوب، جریان شهری نیز میگویند. در این جریان قطبهای مثبت و منفی به صورت دورهای و مداوم تعویض میشوند و جهت جریان برق نیز به طور متناوب تغییر میکنند. این نوع جریان برق از یک ژنراتور یا پریز برق به دست میآید. برقی که در نیروگاهها تولید و به منازل ارسال میشود نیز به صورت جریان متناوب است. در ادامه به شرح مفصل تفاوت برق ac و dc میپردازیم.
آشنایی با جریان :ac
جریان AC یا شهری همان برقی است که از آن در پریزهای خانههایمان استفاده میکنیم. در جریان متناوب (AC)، جهت جریان برق به صورت دورهای تغییر میکند. جریان AC به عنوان پرکاربردترین نوع جریان برق برای تجهیزات خانگی، اداری، ساختمانها و مصارف کوچک استفاده میشود و میتوانیم جریان متناوب را در یک شکل موجی به نام موج سینوسی مشخص کنیم، چرا که جریان بین قطب مثبت و منفی در تناوب هستند. همچنین میتوانیم آن را به عنوان یک خط منحنی هم در نظر بگیریم. این خطوط منحنی همانطور که در بالا نشان دادیم چرخههای الکتریکی هستند و بر حسب تعداد در ثانیه اندازهگیری میشوند. این اندازهگیری با واحد هرتز (Hz) انجام میشود. این جریان به دلیل اینکه تولید و انتقال آنها در فواصل طولانی نسبتاً آسان است، درنیروگاهها و ساختمانها استفاده میشوند.
آشنایی با جریان:dc
بر خلاف جریان متناوب (AC) جریان مستقیم (DC) جهت خود را به طور دورهای تغییر نداده و جریان الکتریکی به صورت یکنواخت و در یک جهت ثابت حرکت میکند. از جریان DC برای تأمین برق دستگاههای الکتریکی و شارژی مانند: باتریهای تلفن همراه، چراغقوهها، تلویزیونهای صفحه تخت و وسایل نقلیه الکتریکی استفاده میشود. هر وسیلهای که با باتری کار میکند یا از آداپتور AC برای اتصال به برق یا کابل USB برای تامین برق استفاده میکند، وابسته به DC است. به طور خلاصه DC جریانی پایدار و ثابت است که برای تأمین برق بسیاری از دستگاههای الکترونیکی در زندگی روزمره استفاده میشود.
تفاوت برق ac و :dc در کاربرد ان ها
مهمترین تفاوت برق ac و dc در همان نوع ورودی ولتاژ است با این حال تفاوتهای دیگری بین جریان AC و DC وجود دارد که شامل:
جهت جریان:
- AC: در جریان متناوب، همانطور که گفتیم به صورت دورهای تغییر میکند. این به این معناست که الکترونها به جلو و سپس به عقب حرکت میکنند.
- DC: در جریان مستقیم الکترونها همیشه در یک جهت ثابت حرکت میکنند.
ولتاژ:
- AC: ولتاژ در جریان AC به صورت سینوسی تغییر میکند، به این معنی که به طور مداوم بین مثبت و منفی نوسان دارد.
- DC: ولتاژ در جریان DC ثابت است و تغییر نمیکند.
منابع:
- AC: از نیروگاهها و ژنراتورها به دست میآید و برق خانگی و صنعتی ما معمولاً به صورت AC است.
- DC: از منابعی مانند باتریها، سلولهای خورشیدی و آداپتورها به دست میآید و در دستگاههای الکترونیکی قابل حمل استفاده میشود.
کاربردها:
- AC: به دلیل سهولت تولید و انتقال در فواصل طولانی، بیشتر در تأمین برق ساختمانها، ادارات و صنایع به کار میرود. همچنین جریان AC قادر به تأمین برق موتورهای الکتریکی است.
- DC: بیشتر برای تأمین برق دستگاههای الکترونیکی مانند تلفنهای همراه، لپتاپها و وسایل نقلیه الکتریکی استفاده میشود.
نقل و انتقال انرژی:
- AC: برای انتقال انرژی با ولتاژ بالا و جریان کم در مسافتهای طولانی به صرفهتر است. برای همین بیشتر در خطوط انتقال برق استفاده میشود.
- DC: برای انتقال انرژی در مسافتهای کوتاه و در دستگاههای الکترونیکی که نیاز به ولتاژ ثابت دارند، مؤثر است.
در مجموع جریان AC و DC هر کدام کاربردها و مزایای خاص خود را دارند و در سیستمهای موتور برق و ژنراتور برق با توجه به نیاز و کاربرد، مورد استفاده قرار میگیرند.
سوالات متداول درباره برق ac و :dc
در انتها به بررسی سوالات متداول پیرامون جریان برق متناوب و شهری و تفاوت برق ac و dc میپردازیم:
چرا از DC در خانهها استفاده نمیشود؟
جریان مستقیم (DC) به طور معمول در خانهها به دلیل عدم کارایی آن در انتقال برق در مسافتهای طولانی استفاده نمیشود و همچنین تلفات انرژی در انتقال برق DC نسبت به جریان متناوب (AC) بسیار بالاتر است. علاوه بر این بیشتر تجهیزات و وسایل الکتریکی خانگی، برای کار با جریان AC طراحی شدهاند. برای استفاده از جریان DC در این وسایل نیاز به تبدیلکنندههای برق (اینورترها) دارید که هزینه و پیچیدگی کار را افزایش میدهد. نکته دیگر اینکه تغییر سطوح ولتاژ جریان DC پیچیدهتر از AC است و به این دلیل، سیستم جریان AC که تغییر ولتاژ را به راحتی انجام داده و کاهش تلفات انرژی را در حین انتقال کاهش میدهد، برای استفاده خانگی بسیار مناسب و مقرون به صرفهتر است.
آیا برق DC کشنده است؟
هر نوع برقی میتواند خطرناک باشد و به شما صدمه وارد کند و خطرناک بودن برق به ولتاژ و جریان آن بستگی دارد. اگر ولتاژ و جریان DC به اندازه کافی بالا باشد، میتواند باعث شوک الکتریکی شدید و حتی مرگ شود. به طور کلی جریان برق DC با ولتاژ بالای 50 ولت میتواند خطرناک باشد. بنابراین هنگام کار با برق DC نیز باید احتیاطهای لازم رعایت کرده و از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.
آیا وسیلهای که توصیه شده با DC کار کنه به وسیله پاور بانک شارژ میشه و توی دستور استفاده این دستگاه نوشته ۵ ولت ۲ آمپر، میشه از پاور بانکی استفاده کرد که خروجی ۵ ولت ۲.۱ آمپر داره؟
بله، میتوانید از پاور بانکی که خروجی 5 ولت و 2.1 آمپر دارد برای شارژ دستگاهی که توصیه شده استفاده کنید. دستگاه شما فقط به میزان جریانی که نیاز دارد (در این مورد 2 آمپر) از پاور بانک میکشد، حتی اگر پاور بانک قادر به ارائه 2.1 آمپر باشد. بنابراین استفاده از پاور بانک با خروجی 5 ولت و 2.1 آمپر مشکلی برای دستگاه شما ایجاد نخواهد کرد.
ژنراتوری که برق ۲۲۰ تولید کنه به غیر از بنزین و گازوئیل با چه انرژیهای دیگری میتوان به کار انداخت؟
ژنراتورهایی که برق ۲۲۰ ولت تولید میکنند، میتوانند به غیر از بنزین و گازوئیل با استفاده از منابع مختلف و انرژی دیگر مانند گاز طبیعی، پروپان یا گاز مایع کار کنند. هر یک از این منابع دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب بهترین گزینه به شرایط محیطی و اقتصادی شما بستگی دارد.